Rafael Toral ft. Sei Miguel Quartet / Per Henrik Svalastog / Frederik De Wilde
Event #06 staat grotendeels in het teken van de plastische verwerking van elektrische geluidsgolven. Rafael Toral (Staubgold), de Portugees die vroeger als experimentele gitarist furore maakte (en die zich ondertussen omschoolde tot componist, elektronica-ingenieur en instrumenten-bouwer), stelt zijn nieuwe project Space Program voor. Space Program staat voor een carrièrewending met verregaande ambities. Na zijn cd Violence Of Discovery and Calm Of Acceptance kwam een einde aan een vijftien-jarige periode van pioniers-werk op elektrische gitaar.
Rafael Toral had met zijn baanbrekende gitaarsnaartrillingen een zekere graad van perfectie bereikt, en voelde zich klaar voor de enorme taak om een volledig nieuwe benadering van muziek op te bouwen (R.T., interview met Dan Warburton, Wire, Oktober 2006). Die houdt onder meer in dat hij stilte nu als uitgangspunt gebruikt om geluid vorm te geven. Toral bouwde een geheel arsenaal aan nieuwe instrumenten: joystickgestuurde pulsegeneratoren, draagbare versterkers die feedback genereren, en computergestuurde sinusgolven die gecontroleerd worden door Torals eigen handschoenen (via een systeem van schakelaars en sensoren). Space, zoals hij zijn meest recente cd kortweg betitelde, is een eerste samenvatting van die quasi sculpturale behandeling van elektronische geluidssignalen. Associeer zijn kosmische aspiraties dus niet met dromerige ambient muziek.
The Space Program is as intense and focused as a game of chess. (…) it is music of action, music of awareness. (...) Hi tech bleeps sound as natural as birdsong: Toral’s rhythmic and melodic shapes are strands of a genetic code whose meaning we still have to crack. (Dan Warburton, Wire, Oktober 2006, p. 30)
In Netwerk speelt hij zijn nieuwe composities met het Sei Miguel Quartet. Sei Miguel, net zoals Toral van Portugese afkomst, werkte meer dan twintig jaar in relatieve afzondering aan een idiosyncratisch trompetgeluid. Zijn gereserveerde tonen zijn discreet maar dwingend en ontstonden uit herinterpretaties van traditionele jazzfraseringen volgens de principes van John Cage. Toral zelf noemt Sei een gespecialiseerde toonwetenschapper, een spectrumarchitect, die nauwkeurig onderzoekt hoe timbres elkaar kunnen aanvullen en complementeren (R.T., interview met Dan Warburton, Wire, Oktober 2006). Toral en het Sei Miguel Quartet spelen geen afgelijnde stukken met een duidelijk begin en einde; ze creëren liever sonic gardens – of geluidsgaarden – waar tonale zuiverheid en transparante structuren primeren op drones of langgerekte toonaardmodulaties.
Rafael Toral en het Sei Miguel Quartet komen van het Transmediale Festival in Berlijn, Europa’s meest toonaangevende evenement op het vlak van kunst en digitale cultuur. Ze staan er op de affiche van club transmediale, het consequent heterogene festivalgedeelte dat zich specifiek toelegt op adventurous music and related visual arts. Per Henrik Svalastog (Rune Grammofon) staat op diezelfde affiche. De Noorse muzikant verzoent digitale geluiden met lokale archaïsche instrumenten als de langeleik of zither (Noorse sitar) en de ramhoorn. Met een aanstekelijk genoegen switcht hij tussen gesofistikeerde media en oeroude instrumenten, tussen electronica en folkmuziek. Zijn melodieën zijn zacht en meeslepend; de muziek evoceert aanlokkelijke beelden van uitgestrekte Skandinavische wouden en meren, in de vertrouwde National Geographic stijl.
Bepaalde soorten vissen (de Apteronotus Albifrons, de Gnathomenus Petersii en de Xenomistus Petersii) communiceren onderling via elektrische pulse- of golfsignalen. De studie van die vissensoorten hangt samen met technologische en digitale ontwikkelingen: de elektrische activiteit in aquaria werd pas recentelijk in kaart gebracht. Observatie heeft uitgewezen dat het vissen zijn met een hoge sociale intelligentie die niet vies zijn van enig machiavellistisch gedrag. Ze ontladen hun elektrische energie niet alleen om signalen te versturen; ze verstoren er zo nodig ook de frequenties van andere vissen mee. Frederik De Wilde presenteert tijdens Event#06 de volgende fase van zijn project _EOD Electric Courtship Song_s. Hij bouwt aan een installatie die de bio-elektrische vissen in verbinding stelt met audiovisuele media. De computer laat hem toe om zelf in het proces in te grijpen. Via computersignalen probeert hij onder meer het baltsgedrag van de vissen aan te moedigen, om het vervolgens in licht- en geluidssignalen om te zetten. Het experiment maakt het esthetische appeal van wetenschappelijk en technologisch onderzoek zichtbaar.